در نشست علمی روز گذشته ۱۵ آذر ۱۳۹۷ که به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهمالسلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با عنوان «فقه و تمدن از منظر امام موسی صدر» برگزار شد حجت الاسلام و المسلمین آقای سیفالله صرامی و این حقیر ارائه مقاله داشتیم. در این نشست افزون بر تعدادی از پژوهشگران و طلاب، سرکار خانم حوراء صدر دختر امام موسی صدر و رییس مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر و نیز آقای مهدی فرخیان از مدیران این مؤسسه و مترجم بخشی قابل توجه از آثار امام موسی صدر هم حضور داشتند.
موضوع سخنرانی بنده، «رویکرد تمدنی فقه امام موسی صدر» بود که در خلال آن ابتدا مروری بر برداشتهای چهارگانه از رابطه فقه و تمدن و سپس مفهوم رویکرد تمدنی داشتن دانش فقه و نیز مصادر آشنایی با آرای فقهی امام موسی صدر صورت گرفت و سپس چهار محور زیر را برای نشان دادن رویکرد تمدنی فقه امام موسی صدر بررسی شد:
الف. فقه هویتبخش روابط حقوقی به عنوان یکی از ارکان هفتگانه تمدن
ب. تفسیر انسانگرایانه حلال و حرام
ج. پیشنهاد یکپارچهسازی شعائر در سراسر جهان اسلام
د. برجسته ساختن وجه اجتماعی مباحث و مسائل فقهی
در پایان نیز ضمن اشاره به نمونههای دیگری از آرای فقهی بدیع امام موسی صدر مانند طهارت ذاتی اهل کتاب و قلمرو اجرای فقه در عرصههای نوپدید و ضرورت توجه فقها به منابع امروزی قانون، بر استخراج و بازتعریف دستگاه فقهی امام موسی صدر تأکید شد. سخنرانی با این جمله به پایان رسید که اگر آن چه بیان شد توانسته باشد رویکرد تمدنی امام موسی صدر را در فقه نشان دهد، چه بسا بر اساس آن بتوان از این رویکرد به عنوان یکی از رهیافتهای تحول فقه در حوزه بهره برد.
پوشه پیدیاف در بردارندهی متن کامل این سخنرانی به پیوست و نیز در تارنمای شخصی اینجانب در دسترس است.
متن پیدیاف سخنرانی رویکرد تمدنی فقه امام موسی صدر