🔺تعامل و گفتوگوي رهبران و پيروان اديان و حتي مذاهب گرچه امري بي سابقه نيست ولي امروزه به دلايلي چون انجام كارهاي غيراخلاقي و غيرعقلاني به نام دين و مذهب در نقاط مختلف دنيا، و تشديد هجمهها عليه دين و دين داري از سوي ديگر، ضرورتي دوچندان يافته است. اين گفتوگوها ميتواند تا اندازه زيادي موجب كاهش سوءاستفاده يا سوءبرداشت از دين، كاهش نزاعهاي بي حاصل، رفع كدورت از چهره دين، و كاهش درد و رنج انسانها شود. گفتوگو و تعامل اديان و مذاهب، هم فعلي اخلاقي است هم بايستي با مراعات اخلاق گفتوگو و در يك فضاي گفتماني مبتني بر عناصر مشترك و همگن انجام شود.
🔺چهره بارز امام رضا(ع) در مناظره با ديگران ما را ملزم ميكند كه با بررسي سيره ايشان در مناظره و گفتوگو با ديگران، درسهاي لازم را در اين زمينه فراگيريم و به كار ببريم. با بهره گيري از سيره امام رضا(ع) در مناظره و گفتوگو ميتوان يك مدل (پارادايم) اخلاقي براي گفت وگوهاي بين ادياني و درون ادياني طراحي كرد. اخلاق رضوي چون در درون گفتمان ديني جاي ميگيرد طبيعتا بهتر ميتواند در خدمت گفتوگو و تعامل اديان الاهي قرار گيرد چرا كه عناصر مشترك فراواني بين اعضاي مختلف اين گفتمان هست؛ عناصري چون اعتقاد به وجود خداوند، احترام به كتب آسماني و پيامبران الاهي، مبارزه با ماديت، و تاكيد بر معنويت گرايي و لزوم و امكان زيست ديني در دنياي جديد.
🔺 مناظرات آن حضرت از نظر تنوع ديني و مذهبي مخاطبان، و موضوعات و مباحث مطرح شده دايره اي وسيع را در بر ميگيرد. ايشان با فقها و متكلمان، اديبان و چهرههاي سياسي اعم از مسيحي، يهودي، مسلمان و حتي افراد بي دين احتجاج و مناظره داشته است. موضوعات بررسي شده نيز گستره اي وسيع از مسئله توحيد و نبوت گرفته تا اوصاف امام، نقد ديدگاههاي مخالفان اسلام، مسئله روح، و معاد را در بر ميگيرد.اين برخورد امام نشان دهنده آن است كه بايستي تنوع و تفاوت ديدگاهها را به عنوان يك «واقعيت» بپذيريم (هرچند با آن مخالف باشيم)، و بدون واهمه از طرح آنها در جامعه، با بهره گيري از گفتوگوهاي علمي و منطقي به نقد و بررسي آنها بپردازيم.