به نظر می رسد هدف بعثت، همان گمشده ای است که نه تنها جامعه ما یا جهان اسلام، بلکه انسان امروز شدیدا به آن نیازمند است. این هدف را خود نبی گرامی اسلام به وضوح بیان کرده است: «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق». ایشان بیان می دارد که هدف اصلی بعثت، توجه به مکارم اخلاقی و اتمام و تکمیل کردن آنهاست.پیامبر اسلام(ص) و خاندان گرامی اش نمونه های آشکار و مثال زدنی اخلاقی بودن و اخلاقی زیستن در عرصه های فردی و اجتماعی بوده اند. در سنت و سیره باقی مانده آنان نیز بخش عمده ای به اخلاق و دستورات اخلاقی اختصاص یافته است. وظیفه ما است که آنها را باز شناسیم و در پیش چشمان خود قرار دهیم. در اینجا اشاره به چند نکته لازم می نماید:

۱. اخلاقی بودن در زندگی فردی گر چه امری مهم و ضروری است ولی نبایستی از اخلاق در عرصه های اجتماعی غافل شد . جامعه ما امروز در عرصه های سیاسی و اجتماعی خود نیز نیازمند آن است که بیش از گذشته توجه به اصول اخلاقی اسلام را مد نظر خود قرار دهد. پیامدهای کم توجهی به اصول اخلاقی در عرصه اجتماعی ، بسیار شدیدتر و آسیب زا تر از زندگی فردی است.

۲. یکی از آسیب هایی که سلامت اخلاقی فرد و جامعه را تهدیدمی کند ، «تبصره زدن بر اصول اخلاقی» است. به این معنا که ما به ویژه در حوزه های اجتماعی، تا وقتی تقید به اخلاق داشته باشیم که به نفع خودمان یا دوستان یا حزب و گروه مان باشد، و نوبت به دیگران که می رسد به اصول اخلاقی تبصره بزنیم و خود را مجاز بدانیم که درمورد دیگران اخلاق را نادیده بگیریم و برای این کار خود توجیه درست کنیم. باید توجه داشت – و تجربه هم اثبات کرده است – که اگر بی اخلاقی باب شد و اگر راه برای کم رنگ کردن و زیرپا گذاشتن اخلاق باب شد این امر دیگر منحصر به یک فرد، گروه یا حزب و جماعت و جامعه باقی نمی ماند و دیگران هم از این حربه استفاده خواهند کرد. در متون دینی ما نکته ای به این مضمون هست که هر که سنت سیئه ای را پایه گذاری کرد خود به آن گرفتار می شود.

۳. فقط کنشگران اجتماعی و سیاسی ما نیستند که امروزه شدیدا باید به اصول اخلاقی توجه کنند، در حوزه خانواده هم امروزه اهمیت و جایگاه اخلاق بیش از گذشته باید مورد توجه قرار گیرد. اگر پدرها و مادرها امور اخلاقی را مورد توجه قرار ندهند دیگر نمی توان از فرزندان انتظار اخلاقی بودن را داشت.

۴. جای تحقیقات اخلاقی بیشتر هنوز در جامعه ما احساس می شود. حوزه ها و موضوع های فراوانی در زمینه اخلاق و فلسفه اخلاق است که بایستی مورد کاوش و تحقیق قرار گیرد. پیدایش مسائل جدید در دنیای امروز، نیازمند آن است که ابعاد و سویه های اخلاقی این مسائل مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد و ضمن استفاده از دیدگاه های اندیشمندان دیگر جوامع، دیدگاه های اسلامی نیز تبیین و به جامعه معرفی گردد.

پاسخ دهید