این شبها از تلویزیون سریالی پخش میشود به نام «برادر جان». مضمون کلی آن ضرورت ادای حق الناس و کسب رزق حلال و رفع کدورتها است. طبیعتا بیان این موضوعات به زبان هنر بسیار ارزشمند است. اما به نظر میرسد در ساخت این سریال چند خطای غیرقابل چشم پوشی وجود دارد:
۱. فضای کلی سریال یک فضای غمبار، همراه با خشونت، ناراحتی، عصبانیت وترس و اضطراب است. بخشی از این خشونتها کلامی است. چهرههای شاخص سریال عصبانی هستند، بر سر یکدیگر فریاد میزنند. نگاه شان همراه با عتاب و سرزنش است. بخشی دیگر خشونت فیزیکی آن هم گاه به عریانترین صورت است. از دعواهای متعدد و درگیریهای متنوع گرفته تا تهدید مداوم یکدیگر و حتی آتش زدن محل کار و زندگی. در هر قسمت شاهد چهرههای خشن، عاصی، گریان، و زخمی بازیگران هستیم. به اینها بیافزایید ترس و نگرانیهاییکه به بهانههای مختلف، از آسیب دیدن زن باردار گرفته تا گم شدن افراد یا طلاق گرفتن زن و شوهرها، به مخاطب منتقل میشود. مجموع این موارد هر شب حجم زیادی از ناراحتی، عصبانیت و اضطراب را به مخاطبی منتقل میکند که پس از یک روز کاری قرار است روزه خود را در کنار خانواده افطار کند. در جامعه ما امروزه بهانههای خشونت و عصبانیت وجود دارد؛ و نباید آن را افزایش داد.
۲. از بین موارد فوق، متاسفانه آتش زدن محل کار و زندگی در چندین مورد و حتی با ذکر جزییات درسریال نشان داده شده است. این یک مورد را به خاطر بدآموزی بیشترش جدا ذکر کردم. این سریال محدودیت سنی ندارد و طبیعتا نوجوانان و جوانانی که آن را مشاهده میکنند مستعد آن هستند که ضمن هم ذات پنداری با شخصیتهای سریال، آن را به عنوان یک راه حل (هرچند غلط) بپذیرند. از این رونباید تعجب کرد اگر در آینده در مواجهه باهر مشکلی به جای حل آن از راه تدبیر و عقلانیت و مراجعه به قانون، خود دست به اقدامهاییچون آتش زدن یا اسیدپاشی کنند.
۳. از پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) نقل شده که انسان روزه دار در دو زمان شاد و خوشحال است: یکی هنگام افطار ودیگر هنگام ملاقات پروردگارش (میزان الحکمه، ج۶، ص۳۹۴). از برنامه سازان تلویزیون انتظار میرود که جهت گیری برنامه شان در راستای این سخن باشد. تجربه سالهای نه چندان دور نشان داده که با پخش سریالهای طنزآمیز در وقت افطار، میتوان شادی روزه داران را دوچندان کرد.