در دومین سفرم به لبنان – به عنوان مهمان کنفرانس افق نو که از سوی سازمان اوج و با مدیریت جناب آقای نادر طالب زاده برگزار میشود -، فرصت گشت و گذاری بیشتر در این کشور خاص و متنوع و متکثر و در عین حال خاستگاه و موطن یکی از مهمترین و با افتخارترین حرکتهای مقاومت ضد ظلم و اشغالگری در تاربخ معاصر پیدا کردم.
آنچه برای عموم اهل فرهنگ و دیانت بیش از هر چیز در لبنان جلب توجه میکند تکثر دینی و مذهبی و قومی و سیاسی در این کشور و تحمل و تساهل نسبتا بالای موجود در آن است.
حزب الله به عنوان قویتربن جریان و جناح موجود در لبنان هم به قواعد مردم سالاری در عرصه سیاست پایبند و بلکه حافظ آن است و هم اصول زیست در یک جامعه متنوع و متکثر دینی و قومی و فرهنگی را به خوبی میداند و به آن ملتزم است.
امروز حزب الله به عنوان یک جریان شیعی از یک سو نماد مقاومت در برابر دشمن متجاوز و دفاع از وطن و از سوی دیگر احترام به تنوع و تکثر و مدارا با شهروندان سنی و مسیحی و دروزی و دیگر جریانهای موجود در لبنان است.
حزب الله ضمن آن که مولود بیواسطه انقلاب اسلامی و اندیشههای امام خمینی و امام خامنهای است، در عین حال مدیون مجاهدتها و آگاهی بخشی عالم الهی دیگری به نام امام موسی صدر است که شیعه لبنان را از حضیض به اوج آورد و به شیعیان زیستی عزتمندانه همراه با سماحت و رحمت و سعه صدر و احترام به تکثر و تنوع انسانی آموخت.
در بیروت و صور و صیدا و خیام و جای جای لبنان تصویر امام موسی صدر مشاهده میشود و بیشترین چیزی که با دیدن این تصاویر به ذهن من میرسد، احساس نیاز به بینش و منش متعالی و در عین حال متسامح و مهربانانه او در شرایط کنونی فرهنگی و اجتماعی و سیاسی ایران است.
گرچه جامعه ایرانی در تراز لبنان متنوع و متکثر نیست اما در حد بالا و قابل توجهی واجد تکثر و گرایشها و سلایق گوناگون اجتماعی و فرهنگی و سیاسیای است که روز به روز بر ابعاد آن افزوده میشود
جمهوری اسلامی برای تقویت اقتدار و ثبات خود نیازمند ترویج منهج امام موسی صدر در نهادها و اقشار گوناگون بویژه در روحانیت و جریانهای اصولگرا است و توجه به این نکته که اقتدار مشروع و مانا و سازنده و تمدن ساز، در حکمرانی نرم همراه با دوستی و سعه صدر و سماحت است و نه در تصلب و خشونت و تحکم.
امام صادق علیه السلام در پاسخ به یکی از اصحاب خود که در مورد بیاعتنایی و قطع رابطه با یکی از افراد که در سطح او اهل اعتقاد و عمل نبود پرسیده بود، فرمود:
«بر مردم سخت نگیرید؛ آیا نمیدانی که حکومت بنیامیّه بر پایهٔ شمشیر و خشونت و ستم بود، ولی مبنای حکمرانی ما نرمی و جاذبه و متانت و برخورد خوب و پارسایی و تلاش (برای جذب) است؟ پس مردم را با این شیوه به دین و مرامتان تشویق و جذب کنید. (خصال صدوق، ج۲، ص ۳۵۵)