روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ جلسه دفاعیه رساله دکتری آقای تورگوت آتام دانشجوی رشته تاریخ تشیع در مدرسه عالی تاریخ و ادیان مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به جامعه المصطفی العالمیه با عنوان "بررسی ارتباط میان نظام اعتقادی و زندگی اجتماعی علوی‌های ترک در آناتولی (از قرن ۱۵ تا ۱۷ میلادی/۹ تا ۱۱ هجری)" برگزار شد.

روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ جلسه دفاعیه رساله دکتری آقای تورگوت آتام دانشجوی رشته تاریخ تشیع در مدرسه عالی تاریخ و ادیان مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به جامعه المصطفی العالمیه با عنوان «بررسی ارتباط میان نظام اعتقادی و زندگی اجتماعی علوی‌های ترک در آناتولی (از قرن ۱۵ تا ۱۷ میلادی/۹ تا ۱۱ هجری)» برگزار شد. راهنمایی این رساله بر عهده این حقیر و مشاوره آن بر عهده آقای دکتر قاسم جوادی بود و آقایان دکتر صفری فروشانی و دکتر رسول عبداللهی و دکتر فرمان قزمار داوری آن را برعهده داشتند.

این رساله که گامی مهم در تدوین روشمند باورها و زیست اجتماعی قزلباشهای علوی ترک به شمار می‌رود مستند به ۴۶۲ منبع چاپ شده و یا مخطوط فارسی و عربی و ترکی است. چکیده این رساله چنین است:

» رساله حاضر  در باره نظام اعتقادی و انواع مراسم‌ مذهبی قزلباشهای علوی ترک در منطقه آناتولی از قرن پانزدهم تا هفدهم میلادی/نهم تا یازدهم هجری قمری و تأثیر آن بر زندگی اجتماعی  ایشان بحث می­کند. قزلباشهای علوی ساکن آناتولی  اصالتا همان ترکمنهای آسیای میانه و خراسان بزرگ هستند که تحت تأثیر تبلیغات شیعیان و علویان و برای نجات از  ستم حکومتهای ظالم اموی و عباسی از مناطق مرکزی سرزمین‌های اسلامی به آن دیار مهاجرت و اسلام اختیار کرده و در ادامه تحت تأثیر جریانهای حروفی و صوفیانه قرارگرفته بودند. عقیده به چهار در و چهل مقام، اعتقاد به شریعت، طریقت، معرفت و حقیقت از جمله نتایج گرایش ایشان  به تصوف بود. این گرایش، وزنه عناصر  طریقتی را در میان ایشان به ضرر عنصر شریعت‌گرایی پر رنگ کرده بود.  مستند ما در این رساله منابع مکتوب قزلباشهای علوی آناتولی ازجمله کتابهای موسوم به «بویروکها»،  آثار مشتمل بر تفکرات شخصیتهای مهم علوی و اشعار هفت شاعر بزرگ علوی است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ابعاد مختلف زندگی اجتماعی قزلباشهای علوی آناتولی در دوره زمانی یاد شده  متاثر از اعتقادات آنها است. در این رساله با استناد به منابع معتبر علویان نشان داده‌ایم که ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ایشان به ویژه در زمینه فرهنگی و آیینها و آداب و رسوم مانند عزاداری ماه محرم، بزرگداشت عید غدیر خم، پیشه کردن تقیه،  آیین نامگذاری نوزاد با نامهای ائمه علیهم السلام، تلقین میت با تاکید بر اعتقاد به دوازده امام علیه السلام، زیارت سرداب سامراء به عنوان مکان اختفای حضرت صاحب زمان علیه السلام به عنوان امام دوازدهم و  فرزند امام حسن عسکری علیه السلام، زیارات عتبات عالیات، حفظ و نشر محبت اهل بیت علیهم السلام با استفاده از اشعار و مراثی که احیانا همراه ساز خوانده می شدند، به شدت متأثر از باورها و اعتقادات آنها بوده است.»

در تصویر زیر به ترتیب از راست به چپ آقایان دکتر قزمار، دکتر صفری فروشانی، اینجانب، دکتر آتام، دکتر جوادی و دکتر عبداللهی حضور دارند.

پاسخ دهید