روز شنبه چهارم فروردین ۱۳۹۷ ش. فرصتی برای بازدید از موزه دانشگاه جنگ دست داد. این موزه در یک منزل اشرافیِ اواخر عصر قاجار یا اوایل عصر پهلوی که از سوی رضا‌شاه به عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار هدیه شده، و در محوطه کنونی دانشگاه فرماندهی و ستاد (دافوس) در محوطه باغشاه قرار دارد. منزل دارای یک معماری تلفیقی ایرانی، روسی و اروپایی است و از دو طبقه، یک زیرزمین، سه بالکن متصل به هم تشکیل شده است و نمای آجری، گچ بری‌های دیوار و سقف، آینه‌کاری بخشهای مختلف، کاشیکاری برجسته با مضامین شاهان ساسانی زیرزمین، سرستونها و بخاری‌ها و پیش بخاری‌های آن از نظر هنری و معماری زیبا و گاه خیره‌کننده است. این بنا که در سال ۱۳۸۳ ش. با شماره ۱۱۱۹۷ به ثبت در فهرست آثار ملی ایران رسیده تا چندی پیش دفتر فرماندهی دانشگاه افسری و ستاد (دافوس) بود و اکنون پس از مرمت در سال ۱۳۹۴ ش. به موزه تبدیل شده است.
اشیای داخل موزه را سلاحهای سبک، تعدادی سند، چند تصویر محدود از مانورها و مراسم نظامی در دهه‌های نخستین قرن حاضر، معدودی کتاب، تعدادی اشیاء گرانبها و عتیقه‌جات، و نمادهای اهدایی کشورهای مختلف تشکیل می‌دهد. توپ اهدایی تزار روسیه به عباس‌میرزا بعد از شکست ایران از روسیه و عقد قرارداد ترکمانچای در سال ۱۲۰۶ ش. هم در این موزه قرار دارد. در محوطه بیرونی موزه هم تعدادی اندک از جنگ‌افزارهای سنگین مانند نفربر و موشک‌انداز به چشم می خورد.
تیمورتاش در شمار مردان خوشنام معاصر نیست. وی نمایندگی مردم خراسان در مجلس شورای ملی، نیابت ریاست مجلس، فرماندهی قشون خراسان و حکومت گیلان در عصر قاجار و نیز ولایت کرمان و بلوچستان، وزارت عدلیه، وزارت تجارت و فوائد عامه و سرانجام وزارت دربار را در عصر پهلوی اول در کارنامه خود دارد. او در سال ۱۳۱۱ ش. به جرم ارتشاء و اختلاس دستگیر و در نهم مهر سال ۱۳۱۲ ش. در زندان با آمپول هوای پزشک احمدی کشته و در امامزاده عبدالله شهر ری به خاک سپرده شد. در باره عامل اصلی طرد او از سوی رضا شاه تحلیلهای قابل توجه دیگری هم هست.
قرار داشتن بناهای تاریخی و موزه‌ها در محیطهای وابسته به ارتش، ضریب اطمینان حفاظت در برابر تخریب و سرقت را افزایش می‌دهد ولی همزمان بر نگرانی تصرفهای غیرکارشناسانه، مرمتهای ناشیانه و اطلاع-رسانیهای غیرروشمند می‌افزاید و این هر سه را در این موزه می‌توان دید. امید است متولیان این موزه فورا هر نوع تصرف در بخشهای ساختمان را بگیرند و در صورت امکان بخشهای تغییر یافته به ویژه در زیرزمین را به حالت پیشین برگردانند و از این پس مرمت و نظافت ساختمان را حتما زیر نظر متخصصان نگهداری آثار تاریخی انجام دهند و شناسنامه اشیای نگهداری شده در محل موزه را هم تکمیل کنند و ضمن مجهز ساختن موزه به تجهیزات نوین اطلاع‌رسانی موزه‌ها، با انتشار بروشور و لوحهای فشرده به انتقال درست اطلاعات به بازدیدکنندگان مدد رسانند و در کنار اینها با ایجاد یک پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی، امکان بازدید مجازی از موزه را هم فراهم سازند.

منبع: پیوند بیرونی

پاسخ دهید