در آينده‌پژوهي اخلاق فناوري هاي آينده بايد به كاركردهاي مثبت آنها نيز توجه جدي داشت و براي استفاده هر چه درست‌تر از آنها از هم اكنون برنامه‌ریزی كرد. موارد زير از جمله کارکردهای خوب اين فناوری‌ها است:

۱. كمك به دانش‌افزایی و ترويج دانايي: كسب و ارتقای دانش و م‍عرفت نه تنها در نگاه عقلا كه در آموزه‌های ديني نيز يک فضيلت محسوب می‌شود؛ به ويژه وقتی‌كه ثمرات آن از دايره فردی پا بيرون بگذارد و موجب خدمت به انسان‌های ديگر بشود. از اين منظر، فناوری‌های آینده با فراهم‌تر کردن بستر مراوده علمی شهروندان کشور ما با مجامع علمی جهان، زمينه تحقق اين فضیلت را فراهم مي‌كنند.
به عنوان مثال، دسترسي محققان آينده كشور به مجموعه‌ای بسيار كلان از منابع علمي يا مشاركت در طرح‌های پژوهشي بين‌المللی، حضور در سمينارهاي علمي كه به واسطه فناوری‌های اطلاع رسانی آسان‌تر شده است، دسترسي دانش‌آموزان آينده به فناوری‌های آموزش ديجيتال و مواردي از اين دست، به شرطی‌که از هم‌اكنون برای آن برنامه‌ريزی شود، موجب يک انقلاب غيرقابل تصور علمی و رشد و توسعه همه جانبه در كشور ما می‌شود.

۲. درمان بيماری‌ها و ارتقای سلامتب انسان‌ها: سعدي شيرين سخن به خوبی يادآوري كرده است كه «بني آدم اعضای يک پيكرند، كه در آفرينش ز يک گوهرند. چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار». يكي از وظايف اخلاقی انسان‌ها نسبت به يک‌يگر،‌ و بلكه ديگر نسبت به ديگر موجودات، تلاش برای كاهش درد و رنج آنها است.طبيعتا مصاديق اين كار بسته به حرفه و مسووليت هر كس فرق می‌كند.

در چند دهه اخير توسعه فاوا توانسته است در خدمت سلامتی انسان‌ها قرار گيرد. امروزه به مدد اين فناوری‌ها امكان كنترل بيماری‌ها و معاينه و حتي جراحی از راه دور فراهم شده است، و آن گونه‌که از قرائن و شواهد بر مي‌آيد فناوری‌های آينده به طور گسترده‌تری در خدمت تحقق فضيلت اخلاقیِ خدمت به بيماران و انسان‌های ناتوان خواهند بود. به عنوان مثال می‌توان به درمان سرطان توسط نانوروبات‌ها (Nanorobot Cancer Treatments) اشاره كرد. پیشرفت‌ها در این زمینه آن چنان است که اکنون کسانی چون آبری دوگری (Aubrey de Grey)، محقق و یکی از بنیان‌گذاران بنیاد پژوهشی SENS در كتاب «پايان سا‌ل‌خوردگی» از امكان مبارزه با بيماري ها و افزايش عمر انسان حتي تا هزار سال سخن می‌گويد. وی آن چنان براي وصول به این هدف اميدوار است كه مدعی شده است نخستین انسان‌هايی که می‌تواند هزار سال عمر کند هم اکنون به دنیا آمده اند (De Grey and Rae, 2007). حتي كساني چون رِی کورزویل (Ray Kurzweil) از امكان ناميرا و جاودانه شدن انسان ها سخن می‌گويند. او در گفت‌وگو با مجله نيويورک تايمز گفته است تا حدود سال ۲۰۵۰ ميلادي با بهره‌گیری از نانوربات‌ها در علم پزشکی و تقويت سامانه دفاعی بدن، انسان‌ها به مرز جاودانگی و ناميرايی می‌رسند (Kurzweil, 2013).

پاسخ دهید